10. Sınıf Tarih Ders Kitabı İlke Yayınları 4. Ünite Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti Sayfa 113, 114 4. Ünite Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti Ölçme Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Miras Cevapları
4. Ünite Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti Ölçme Değerlendirme
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 113 Cevabı
A. Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruların doğru seçeneklerini işaretleyiniz.
1. I. Devletin teokratik bir yapıya sahip olması,
II. Divânda alınan kararların İslam dinine uygun hâle getirilmesi,
III. Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin ivme kazanması
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Osmanlı Devleti’nde “ilmiye sınıfının” öneminin artmasına neden olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
- Cevap: E
2. Anadolu’nun önde gelen sûfilerinden biri olan Hacı Bayrâm-ı Veli’nin;
I. konar-göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmelerine büyük katkı sağlaması,
II. tasavvuf alanında önemli çalışmalarda bulunması,
III. birçok sûfî yetiştirerek Anadolu ve Rumeli’ye göndermesi
faaliyetlerinden hangisi ya da hangileri Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasına katkı sağlamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
- Cevap: E
3. Aşağıda verilenlerden hangisi “ilmiye sınıfı” içerisinde yer almaz?
A) Şeyhülislam
B) Reisülküttap
C) Kazasker
D) Müderris
E) Kadı
- Cevap: B
4. Aşağıda verilenlerden hangisi Klasik Dönem Osmanlı sanatları arasında gösterilemez?
A) Resim
B) Hat
C) Ahşap işlemeciliği
D) Dokumacılık
E) Çinicilik
- Cevap: A
5. I. Şehrin cami, bedesten ve imaret gibi kurumların etrafında yoğunlaşması,
II. Şehirlerin genelde ticari faaliyetlerinin yoğunlaştığı güzergâhlar üzerinde kurulması,
III. Önemli mahalle ve sokaklara gayrimüslim unsurların yerleşmelerine izin verilmemesi
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Osmanlı şehir planlamacılığı ile ilgilidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
- Cevap: C
6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı mimarisinin eserleri arasında gösterilemez?
A) Gevher Nesibe Darüşşifası
B) Rüstem Paşa Bedesteni
C) Edirne Üç Şerefeli Cami
D) İznik Medresesi
E) Bursa Ulu Cami
- Cevap: A
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 114 Cevabı
B. Aşağıda verilen görsellerin altına hangi sanat dalı ile ilgili olduğunu yazınız.
- Cevap:
C. Aşağıda verilen ifadelerin başına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
- Cevap:
(Y) 1. Osmanlı Devleti’nde kazaskerler seyfiye sınıfı içinde yer almaktadır.
(D) 2. Medreseler, en önemli Osmanlı örgün eğitim kurumlan arasındadır.
(Y) 3. Türk dünyasında yetişmiş olan bilim insanlarından Akşemseddin astronomi çalışmalarıyla ün kazanmıştır.
(D) 4. Osmanlı Devleti’nde ahşap işçiliğiyle uğraşan sanatkârlara “neccar” denilirdi.
(D) 5. Osmanlı Devleti’nde kitabi kültür (divân edebiyatı) padişahların desteği ile gelişmiştir.
Ç. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun ifadeleri yazınız.
- Cevap:
1. Mimar Sinan’ın İstanbul’daki çıraklık eseri Şehzade Cami yine İstanbul’da inşa ettiği kalfalık eseri Süleymaniye Cami Edirne’deki Selimiye Cami ise ustalık eseridir.
2. Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfı üyelerinden kazasker divanda adli ve askerî işlerden; taşrada ise adli ve idari işlerden kadı sorumludur.
3. Osmanlı’da güzel yazı yazma sanatına hat bu sanatla uğraşanlara ise hattat denir.
4. Osmanlı padişahlarından Fatih Sultan Mehmet Avnî mahlası ile şiirler yazmıştır.
5. Türk dünyasının yetiştirmiş olduğu en önemli isimlerden biri olan Uluğ Bey Semerkant şehrinde bir rasathane inşa etmiştir. Onun öğrencilerinden Ali Kuşçu ise Osmanlı eğitim sisteminin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
D. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Medreselerin Osmanlı eğitim sistemine katkıları neler olmuştur?
- Cevap: Medreseler, Osmanlı eğitim sistemine katkı sağlamıştır. Medreselerin Osmanlı eğitim sistemine katkıları, sosyal bilimler ve fen bilimleri alanında gelişmelerin yaşanmasıyla bilim insanlarının yetişmesi, devlet adamlarının yetişmesi, ülkenin kalkınması ve gelecek nesillerin teminat altında olması şeklinde gerçekleşmiştir. Osmanlı medreseleri, cumhuriyetin ilan edilmesiyle birlikte laik bir düzen için yapılan inkılaplar nedeniyle feshedilmiştir. Modern ve çağdaş okulların kurulması söz konusu olmuştur.
2. Osmanlı’da medreselerin eğitim dünyasına katkıları neler olmuştur?
- Cevap: Osmanlı’da medreselerin eğitim dünyasına katkısı, sosyal bilimler ve fen bilimleri alanında yaşanmıştır. Tarih, coğrafya, felsefe, sosyoloji, mantık, matematik, fizik, kimya, biyoloji, geometri alanlarında önemli eserler ve bilim insanları ortaya çıkarmıştır. Osmanlı’da bilim insanlarının yetişmesine, devlet adamlarının göreve gelmesine katkısı olmuştur. Böylece insan yetiştirmenin önemi uzun müddet büyük güç olarak liderlik yapan Osmanlı Devleti için çok önemli olmuştur.
3. Osmanlı hâkimiyeti ile birlikte Rumeli’deki şehirlerde mimarî açıdan ne gibi gelişmeler yaşanmıştır?
- Cevap: Osmanlı Devleti’nin Rumeli hakimiyetinden sonra şehirlerde han, hamam, cami, medrese, kütüphane, külliye, cami, mescid, köprü, çeşme gibi eserlerin yapılmasıyla Osmanlı dokusu işlenmiştir. Bu şehirlerde minarelerin yükselmesi, kubbelerin ortaya çıkması ve cumbalı evlerin varlığı Osmanlı şehri olarak Rumeli şehirlerini öne çıkaran dokunuşlar haline gelmiştir. Rumeli şehirleri her bakımdan günümüzde de bu konumunu korumaktadır.
4. Osmanlı coğrafyasında sözlü kültürün toplum hayatına etkileri neler olmuştur?
- Cevap:
➜ Sözlü kültür sayesinde Anadolu halkı yüzyıllar boyunca kendi dil, kültür ve beğenilerini koruyup geliştirme imkanı bulmuştur.
➜ Toplumsal sevinçler, kederler ve üzüntüler sözlü halk kültürü sayesinde Osmanlı halkının dayanışma ve kaynaşmasını güçlendirmiştir.
➜ Sözlü kültür ürünleri halkın ortak duygu ve düşüncelerini dile getirmeleri sayesinde Türk kültürünün korunmasında ve yaşatılmasında önemli bir katkı sağlamıştır.
➜ Milli kültür, tarih şuuru oluşmuştur.
➜ Millet olma duygusunu güçlendirmiştir.
5. Uluğ Bey’in Türk dünyasına ne gibi katkıları olmuştur?
- Cevap: Uluğ Bey’in Türk dünyasına olan katkıları, Ay ve yıldızların hareketlerini gösteren tablolar yapmıştır. Ay ve yıldızların hareketi ile ilgili olarak dersler vermiştir. Haritalar ve yer-yön tahminlerinin yapılmasında temeller oluşturmuştur. Coğrafya, Gök Bilimi ile ilgili yaptığı çalışmalar yer ve yön bulma bakımından yeni bir çığır açmıştır. Bu bakımdan gemicilik ve denizcilik faaliyetlerinin gelişmesini sağlamıştır.
10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 113, 1147 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
