10. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 28 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 28
3. Yukarıdaki görselde verilen eşeysiz üreme tipleri ile oluşan canlıların değişen ortam koşullarına dayanıklı bireyler meydana getireceği görüşüne katılır mısınız? Cevabınızı eşeyli üreme sonucu oluşan bireylerle kıyaslayarak açıklayınız.
- Cevap: Görsellerde verilen üreme tiplerinde ata canlının kalıtım materyali bire bir kopyalandığından kalıtsal çeşitlilikten ve ortam koşullarına dayanıklılıktan bahsetmek zordur. Oysaki eşeyli üreme sonucu oluşan bireylerde anne ve babanın özellikleri karıştığı için kalıtsal çeşitlilik, dolayısıyla ortam koşullarına dayanıklılık artacaktır. Ancak diğer yönden bakıldığında eşeysiz üremede ata canlıda var olan iyi özellikler korunarak, bozulmadan devam eder. Bu bir avantajdır. Eşeyli üremede ise çok iyi özelliklere sahip ebeveynlerde dahi çekinik olan olumsuz özelliklerin de ortaya çıkma olasılığı olduğu için daha dayanıksız, cılız, hasta bireyler de oluşabilir.
4. Deniz yıldızında görülen üreme tipi, canlılarda gelişmişlik düzeyi arttıkça körelmekte; doku ve organ düzeyinde kalmaktadır. Bu özellik, İnsan gibi gelişmiş bir organizmanın hangi organlarında daha çok gelişmiştir? Sizce başka hangi doku ve organlarda bu özellik olsa faydalı olurdu? Nedenleriyle açıklayınız.
- Cevap: Olası cevap: Rejenerasyonla üremedir. İnsanda karaciğer, deri ve mide rejenerasyon yeteneği yüksek olan organlardır. Eğer insanda deri, böbrek, kalp, pankreas gibi doku ve organlarda rejene- rasyon yeteneği daha yüksek olsaydı yaşlanma, böbrek, kalp yetmezliği, şeker hastalığı gibi rahatsızlıklar ortadan kalkar; organ nakillerine, ilaç kullanımına gerek kalmayabilirdi.
5 ve 6. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Kamçı Kuyruklu Çöl Kertenkelesi
Kamçı kuyruklu kertenkele türünde erkek birey yoktur. Yalnız dişiler vardır. Üreme mevsiminde bazı dişiler erkek rolü üstlenir ve çiftleşme taklidi yapar. Böylece dişi bireyin yumurtlamasını sağlar. Mayoz 2de oluşan yumurta hücresi ile kutup hücresi kaynaşır. Bunun sonucunda 2n kromozomlu zigot oluşur. Zigot, gelişerek yeni bir birey meydana getirir. Bu tip üremede oluşan yavrular da dişidir.
5. Eşeysiz üreme gelişmiş yapılı canlılarda da gözlenebilir. Yukarıdaki metinde anlatılan kamçı kuyruklu kertenkele eşeysiz üreme ile yavru meydana getirdiği halde tür içi çeşitlilik görülebilmektedir. Tek bir atadan oluşmasına rağmen çeşitliliğin nedeni sizce ne olabilir? Diğer eşeysiz üreme tipleriyle karşılaştırarak açıklayınız.
- Cevap: Kamçı kuyruklu kertenkele gibi gelişmiş canlılarda eşeysiz üreme olduğu halde tür içi çeşitlilik görülme sebebi; yavruyu oluşturan yumurtanın mayoz bölünme ile oluşturulmasıdır. Halbuki diğer eşeysiz üreme tiplerinde yavru, ana canlının genetik materyalinin çeşitli yöntemlerle doğrudan kopyalanması ile oluşmakta, çeşitlilik ancak kalıtsal materyal üzerinde meydana gelebilecek bir mu- tasyonla sağlanabilmektedir.
6. Kamçı kuyruklu kertenkelede görülen eşeysiz üremenin, arılarda görülen eşeysiz üreme tipi ile farklı ve benzer yönlerini karşılaştırarak açıklayınız.
- Cevap: Kamçı kuyruklu kertenkelede görülen bu eşeysiz üreme tipi diploit (2n kromozomlu) partenogenezdir. Arılarda görülen ise haploid (n kromozomlu) partenogenez. Benzerlik olarak iki tipte de mayoz bölünme ile oluşan yumurtalar döllenmeden gelişerek yeni birey oluşturur. Farklılık olarak diploit partenogenez sonucunda sadece dişi bireyler oluşurken haploit paretenogenezle çoğalan arılarda ise kraliçe arının mayozla ürettiği yumurta, döllenmeden mitozla gelişirse erkek birey oluşur.
10. Sınıf Meb Yayınları Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 28 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
